Επιχείρηση «η φύση στην πόλην»

Σκέφτουμαι τον τελευταίον τζιαιρόν τούτα ούλλα τα παιθκιά που δεν ήταν το πρότζιεκτ της πατριάς τους. Που εκάτσαν τζιαι εσπουδάσαν, εμορφωθήκαν, εκοπιάσαν, τζιαι όπως εμάθαν να σιαίρουνται να εδουλέφκουν τζιαι να μορφώννουνται, έτσι όρεξην έχουν να συνεχίσουν να χτίσουν τον κόσμον τους μετά τες σπουδές. Σκέφτουμαι ακόμα παραπάνω τζιείνους που εξεκινήσαν με το να είναι το πρότζιεκτ των σογιών τους, τζιαι εκαταφέραν να ποφύουν  τζιαι να επιβιώσουν σαν αθρώποι, όι σαν μέλη αγέλης, ή πιστοί ενός φίλαρχου. Πού να πα να δουλέψουν σήμερα αν δεν ηξενιτευτούν; Τί δουλειάν να ξεκινήσουν τζιαι να μπορέσουν να επιβιώσουν; Ότι κάμεις σήμερα έρκεται που την Κίνα με κόστος 1€. Να κατευθυνθείς προς τες υπηρεσίες; Ποιόν να πα να υπηρετήσεις; Η Κυρία Ζέτα, έξυπνον άτομον τζιαι καπάτσον, το μόνον που ήβρεν να σκεφτεί είναι να κάμει την Κύπρον κοινωνικήν ζούγκλαν με δίχα ωράρια, τζιαι να προτείνει στα μόλ που θα κερδίσουν που την απορύθμισην της, να τους πληρώννει τα δύο τρίτα του μισθού των υπηρετών που θα προσλάβουν τζιαι να πκιωρώννουν τζιείνοι 70€ . 70€ ο μάστρος τζιαι τα 2/3 το κράτος κάμνει 140. 70 συν 140 κάμνει 210. Αυτόν είναι το μέλλον που προσφέρει η ευρωπαϊκή Κύπρος σε έναν νέον. Μιλούμεν ότι η Φιλιππινέζα πκιάννει 350 συν διαμονήν τζιαι διατροφήν. 

Σκέφτουμαι αν έρκουμουν Κύπρον τωρά 27 χρονών, τόσον όσον όταν έφυα, τί θα έκαμνα να επιβιώσω με αξιοπρέπειαν τζιαι να σιαίρουμαι τζιόλας για τζιείνον που κάμνω;

Επέρνουν εχτές που την γειτονικήν πόλη. Τί πόλην, πες κομόπολην. Εθώρουν τους δρόμους τζιαι άννοιεν  η καρκιά μου φύλλα-φύλλα. Εξηλώσαν ούλλα τα λασανούθκια τζιαι εσπείραν μέσα αρκοράδικα, παπαρούνες τζιαι λαζάρους. Ήταν μια χαρά θεού.

τα λασανια όπως είναι σήμερα

τα λασάνια όπως ήταν πριν

Το κύμμαν η φύση στην πόλην εξεκίνησεν στην περιοχήν μας πριν 15 χρόνια όταν η αριστερά εξέλεξεν οικολόγον δήμαρχον στην Λοζάνην. Ένας στρατός κηπουρούς εξιούριζεν τα γρασίδια (ούλλα τα χαντάτζια ήταν έναν απέραντον γρασίδιν - κάτι όπως σήμερα η Λάρνακα που τα ποτίζει τζιόλας). Μέραν νύχταν οι κηπουροί εμαθκιούσαν τα χορτούθκια που δεν εκαταφέρναν να κρούσουν τα φάρμακα που μες τες τριανταφυλλιούδες, τους πανσέδες τζιαι τα γεράνια. Κάθε τόσον, εψεκάζαν ενάντια στον τετράνιχον, ενάντια στον περονόσπορον, ενάντια στην ψόραν. Τζιαι φυσικά, μαζίν με την ψόραν, επααίνναν ούλλα.

Αν΄ έρκετουν ο δήμαρχος να τους πει να ξημπαρρώσουν τούτες ούλλες τες βλακείες που εβρωμίζαν με χημικά τον αστικόν δημόσιον χώρον, ήταν να τον ηφκάλουν πελλόν. Ζατίν όσοι αγαπούν την φύσην πελλοί είναι για τους άλλους που θέλουν τάξην τζιαι "ανάπτυξην". Τί εσκέφτην;

Είπεν ότι κουστίζουν πολλά τα κλαδέματα, τα ξηχορτίσματα τζιαι τα ξιουρίσματα των γρασιδίων. Είπεν: ⅓ των δημοσίων πράσινων χώρων θα μείνει κήπος με καλλωπιστικά φυτά τζιαι γρασίδιν όπως σήμερα. ⅓ θα είναι ιμι-καλλωπισμένος τζιαι ⅓ ελεγμένη άγρια φύση. Για οικονομίαν.

Εξεκίνησεν τζιαι διαπαιδαγώγησην των οικολογικά άξεστων κηπουρών που το μόνον που εμαθαίνναν ήταν τι χημικά θα εχρησιμοποιούσαν. Αθθημούμαι έναν φίλον μου βιολόγον που επήεν να τους κάμει σεμινάριον για τα έντομα (η ιδέα ήταν να σταματήσουν να ψεκάζουν τζιαι να δημιουργούν φυσικούς βιότοπους για να έρτουν τα έντομα, οι πεταλλούδες τζιαι τα πουλιά πίσω). Επήρεν τους μες τους κήπους που εσυντηρούσαν, τζιαι λαλεί τους «όποιος έβρει πρώτος 10 έντομα κερδίζει» τζι εξαπόλυσεν τους. Στην αρκήν ήρταν ούλλοι με έναν λίμπουρον. Ύστερα ανακαλύψαν ότι είσιεν μιλλοποθκιές,  κολεόπτερα, πεταλλούδες, μελισσούθκια. Όταν ήρτεν η πρώτη ορχιδέα αυθόρμητα σε έναν παγκέττον της πόλης εγίνην γιορτή, τζιαι εκρατούσαν τον τόπον μυστικόν για μεν μουτάρει ο κόσμος να την τσαλαπατήσει. 

τούτη η διαχωριστική λωρίδαν δεν έχει ακόμα ορχιδέες διότι μόλις φέτη εξαγριώθηκεν.

Τωρά εγέμωσεν ο τόπος ορχιδέες. Ήρταν πίσω οι πεταλλούδες. Εγέμωσεν ο τόπος πουλιά. Ήρταν πίσω ακόμα τζιαι νυχτερίδες. Τζιαι τούτα ούλλα εξοικονομόντας κόπον τζιαι έξοδα. Αντίς κάθε 15 μέρες να ξιουρίζουν το γρασίδιν, αφήνναν τα αυθόρμητα χόρτα τζιαι εθερίζαν τα κάθε Ιούλην τζιαι κάθε Οκτώβρήν για την ευπρέπειαν τζιαι την καθαριότηταν της πόλης. Στην αρχήν για να μεν κατηγορά το Ελβετικόν δημόσιον αίσθημαν τον δήμον ότι άφηννεν τα απεριποίητα τζιαι γέρημα, εβάλλαν ταπελλούες που ελαλούσαν «έχοντας την ένοιαν της φύσης, ο δήμος άφηκεν αξιούριστον τούτον το τραπάτζιν για να πλουτίσει την βιοποικιλότηταν». Μιλούμεν για αστεία πράματα.

Τωρά λοιπόν που εμορφωθήκαν στην πόλην τζιαι εμάθαν να διαχειρίζουνται την αστικήν βιοποικιλότηταν μειώνοντας τζιαι τα κόστα, μιμείται την Λοζάννην τζιαι το τελευταίον χωρκόν. Θεωρείται ηλίθιος σήμερα όποιος συντηρεί παντού λασανούθκια τζιαι κλαδεύκει βίρα-βίρα καλλωπιστικά.

Η μικρή γειτονική πόλη λοιπόν, ξηλώννει τα λασανούθκια με τες τριανταφυλλιές τζιαι εξαγριώννει τον αστικόν δημόσιον χώρον.

τούτον το παγκέττον είναι γέρημον. τίποτε δεν του εκάμαν ακόμα.

τούτον εσπείραν το με λαζάρους, πετεινούς τζιαι μαργαρίτες

δαμαί θωρούμεν τον δημόσιον εξαγριωμένον χώρον τζιαι το πράσινον του aldi που το θέλει γρασίδιν.

Ενδιαφέρτηκα τζιαι αρώτησα έναν γεωπόνον που επιμορφώννει τους δημοτικούς κηπουρούς που βρίσκουν τους σπόρους των άγριων φυτών; Ποιός έκατσεν τζιαι εσχεδίασεν τούτα τα συστήματα; Διότι μπορεί να εν άγρια, παραμένουν όμως δημιουργία του αθρώπου τζιαι θέλουν διαχείρησην. Ναν όμορφα γύρου-γύρου του χρόνου, ναν ασφαλή, να συμβάλλουν στην δημιουργίαν οικοσυστήματος, ναν τοπικά, να φέρνουν έντομα, πεταλλούδες, να κάμνουν σπόρους για τα πουλιά… Εν κάτι παιθκιά στο τάδε χωρκόν. Επαραιτήσαν τες καλλιέργειες τζιαι καλλιεργούν τούτους τους σπόρους. Τους πρώτους εσυνάξαν τους που μες τα χωράφκια, τωρά έχουν έναν χωράφιν που κάμνει παπαρουνόσπορον, άλλον που κάμνει λαζαρόσπορον, άλλον που κάμνει ραδικόσπορον…

τούτα τα ραδικούθκια αρέσκουν μου πολλά. Ειδικά με την ταπελλούαν πίσω. (velo σημαίνει ποδήλατον)

Αν έρκουμουν στην Κύπρον οικολόγος αρχιτέκτονας, βιολόγος, αρχιτέκτονας τοπίου, αντίς να αλλάξω κόμμαν να γινώ του Δήκο ή του συναγερμού για να έχω παραπάνω τσιάνς να έβρω δουλειάν, όπως έκαμεν ο Μάριος της κυρίας Σταυρούλλας*, αντίς να πέψω τον τζιύρην μου να γλύφκει πόθκια πέρκυ με πκιάσει ο τάδε ή ο τάδε, αντίς να γοράζω τον φιλελεύθερον πέρκι έβρω καμιάν αγγελίαν τζιαι να θέλει να φανώ καλλύττερος που 200 άλλους στα μμάθκια του κάθε κυρίου Τάκη, θα έπιαννα το χωραφούιν που άφηκεν η στετέ μου τζιαι που μεινίσκει ακαλλιέργητον τζιαι θα άρκεφκα να παράγω σπόρους. Αν δεν με εκάνεν, θα έπιαννα τζιαι τζιείνον της θκειάς μου που εγερήμιασεν επίσης διότι δεν σσυφφέρει κανενού να το καλλιεργά. Θα εμελέτουν ποιά χόρτα βλαστούν αυθόρμητα μες τα χαντάτζια. Ποιά είναι αχτύπητα που τες αρρώσκιες, που την ξηρασίαν, τί κάμνει πας τα φτωχά τζιαι πας τα πλούσια χώματα. Τί συνδιασμούς μπορεί να κάμεις για να χρωματίζουν τον τόπον παραπάνω τζιαιρόν τα άθθη, τί παράγει σπόρους, τι αθθίζει το καλοτζιαίριν τζιαι τί την άννοιξην. Αν βάλω λαζάρους τζιαι λαψάνες για τον Φεβράρην, τί αγγάθθιν να βάλω που να μεν έσιει βλαστήσει μέχρι τον απρίλλην πον να περάσω με την θεριστικήν τζιαι πον να βλαστήσει τζιαι θα αθθίσει για το καλοτζιαίριν;  Θέλει την τέχνην της η δουλειά.

Έναν θκυό χρόνια θα επένδυα σε γνώσην τζιαι πειράματα τζιαι θα άρκεφκα μετά να προτείνω σπόρους τζιαι υπηρεσίες σε δήμους με στόχον την μείωσην των κοστών για τον καλλοπισμόν. 

Αυτήν την δουλειάν θα έκαμνα αν έπρεπεν να αρκέψω μιαν τζιουνούρκαν ζωήν σαν νέος στην Κύπρον. Τζιαι είμαι σίουρος ότι θα επετύχαιννα. Όπως άννοιξα πριν 15 χρόνια δουλειάν για οικολογικά τζιαι χαμηλής κατανάλωσης κτίρια, τότε που κανένας εν επίστευκεν ότι το πετρόλαον θα πάει που 25 σέντ το λίτρον στο ανάμισι ευρώ, εγώ επίστευκα στην ανάγκην να εξοικονομηθεί η ενέργεια. Δεν επίστεψα ούτε τότε όπως δεν πιστεύκω ούτε τζιαι σήμμερα τους οικονομολόγους. Τότες οι οικονομολόγοι, με νουν κοκκονόσυκον, εφκάλλαν λοαρκασμούς για pay back period για να φκάλουν πόσην θερμομόνωσην πρέπει να βάλεις πας το σπίτιν τζιαι ελαλούσαν 6 εκατοστά στην Ελβετίαν όπως λαλούν 4 εκ στην Κύπρον σήμερα. Εμείς εβάλλαμεν 16 τζιαι εφκάλλαν μας πελλούς, αντιοικονομικούς τζιαι φονταμενταλιστές. Όσοι εχτίσαν όπως ελαλούσαμεν εμείς, τωρά σιαίρουνται τα κτίρια τους άνενοιας για την τιμήν του πετρολάου, ενώ όσοι ακούαν τους οικονομολόγους πρέπει να φκάλουν μιαν φάουσα λεφτά να τα ανακαινίσουν.

Το μή οικονομικόν μου ένστιγκτον μου λαλεί ότι αν έρκουμουν Κύπρον δεν θα έπρεπεν να γινώ ενεργειακός μηχανικός. Όπου τον πατέραν θα αποφασίσει σήμμερα να στείλει το παιδίν του να κάμει μάστερ πας την ενέργειαν που έσιει ψουμίν τζιαι «εν επάγγελμαν του μέλλοντος». Ναι εν επάγγελμαν του μέλλοντος, αλλά θα πρέπει να έχεις την δυνατότηταν γλύψεις μεγάλους κώλους για να επιβιώσεις στην Κύπρον άμαν έχεις ανταγωνισμόν. Ενεργειακός μηχανικός θα εν κάτι όπως ήταν μέχρι πέρσι δηκηγόρος ή business administration.

Θα άρκεφκα πρώτα να παράγω τα πιο βασικά. Θα έκαμνα επιλογήν μεταξύ: πετεινούς (papaver rhoeas), λαψάνες (sinapis arvensis ή alba - όποια κάμνει καλλύττερα πας τα παγκέττα), τσακρίθκια (selene vulgaris - τούτον θα το επαρήγαγα τζιαι να το παίρνω τζιαι στα βιολογικά για χορτικόν), μολόσιες (malva sylvestris), μερσιλιάτους (tordylium aegyptiacum), λάζαρους (chrysanthemum coronarium), καμηλάγκαθθα (echinops spinosissimus), πομεντέριχους για τα παράλια (cardopatium corymbosum), γαουράγκαθθα (onopordum cyprium - το πιο όμορφον αγκάθθιν μετά τον échinops), αρκοράδιακα (cichorium endivia), καλακατσούνες (tragopogon sinuatus),  βρωμόχορτα για το καλοτζιαίριν (heliotropium eurapaeum) τζιαι τσούννες (verbascum sinuatum τζιαι levanticum), τζιαι άλλα που ήταν να έβρω μες τα παγκέττα της Κύπρου τζιαι θα τα έβρισκα όμορφα. Θα τα εξηχώριζα ποια κάμνουν πας τα φτωχά τζιαι ποιά πας τα νιτρούχα χώματα. Θα έβαλλα τζιαι που τα θκιυό είδη. Έναν σωρόν κομπόστα που θα παράγουν οι δήμοι αύριον θα εν πιο οικονομικόν να τα βάλλουν στα παγκέττα να φκάλλουν ωραία φκιώρα, παρά να θέλει να τα κάμνουν εμπορεύσιμης ποιότητας κομπόστα να τα πουλούν. Θα εμελέτουν τους συνδιασμούς για να εν οικονομική η συντήρηση (έναν κούρεμαν τον μάην τζιαι έναν τον οκτώβρην) τζιαι να έχω ομορκιάν ούλλον τον χρόνον. 

Ήταν να αρκέψω ποντάροντας σε διπλήν αγοράν. Τζιαι στους δήμους της Κύπρου αλλά θα ενεκάτωννα να δω τζιαι στο Ισραήλ, στην Ελλάδαν, στην Ιταλίαν, στην Γαλλίαν, τί μπορεί να γινεί για εξαγωγές. Θα εμελέτουν πως θα πρέπει να γίνουνται τα παγγκέττα για να μπόρουν να γίνουνται μηχανικά τζιαι οικονομικά, να γλυτώννουνται λεφτά που εργατικά, που λίνιες, κουγριά για τα παγκέττα…

το ράνταπαου του Τσιακκιλερού εν ένας καλός υποψήφιος. ομπροστά ποτίζουν γρασίθκια τζιαι έχουν χρόνον να μαθκιούν λασανούθκια

πίσω που δεν έφτασεν ακόμα η ανάπτυξη, μια γερημία. οι λαζάρου βλαστούν αυθόρμητα. τζιαι τα μπροστά τζιαι τα πίσω θέλουν αισθητικήν εξαγρίωσην.

Αν άρκεφκα τωρά, ώστι να ξυπνήσουν οι λάτρες της ορτάνσιας, των πανσέδων, τζιαι του γρασιδίου, ήταν να είμαι μάστρος τζιαι να κατέχω τα πάντα για την βιοποκηλότηταν στον αστικόν χώρον. Ήταν να ξέρω την βιοποκηλότηταν της Λευκωσίας, της Λεμεσού, της Λάρνακας, του κάθε χωρκού ξεχωριστά τζιαι θα έκτιζα την επαγγελματικήν μου δραστηριότηταν με μόνον ανταγωνιστήν τες δυσκολίες της δουλειάς.

Τζιαι θα άννοια δουλειάν τωρά. Έτσι μες την οικονομικήν τους κρίσην. Για να έχω δουλειάν να κάμνω ως η ώρα οκτώμιση εννιά να μεν θωρώ τα νέα τους να μαρθακίζεται το μυαλόν μου τζιαι να χάννεται η δημιουργικότητά μου.

Τζιαι την ημέρα που θα εθώρουν την πρώτην ορχιδέαν πας σε έναν παγκέττον του δήμου Λάρνακας ή του Δήμου Αραδίππου, ήταν να κάμω τζιαι γώ την μιαλλύττερην γιορτήν τζιαι να κρατήσω τον τόπον κρυφόν ώστι να γεμώσει το τόπος ορχιδέες μες την αστικήν έρημον τζιαι να μεν φοούμαι αν μου τσαλαπατήσουν τζιαι καμιάν.