Παρασκευή 4 Ιανουαρίου 2008

Ophrys Kotschkyi κοινώς σαλέπιν

Πηγή φωτογραφίας εδώ

Η oφρύς η Κοτσιεία ( ref εδώ) εν το κοινόν μελισσάκιν (έναν που τα πολλά είδη τέλος πάντων διότι έσιει καμιάν δεκαπενταρκάν). Βλαστά πουκάτω που τους πεύκους, τους ευκαλύπτους τζαι τες ακακίες. Είναι ενδημικόν φυτόν της Κύπρου. Είναι της οικογένειας των Ορχιδέων. Ανήψιιν του Aceras Anrhopophorum με λλία λόγια. Είναι μιτσίν φκιορούιν 20-30 πόντους που αθθίζει που τες αρκές του Μάρτη ώς τες αρκές του Απρίλη ανάλογα με το υψόμετρον, τζαι τες κλιματικές συνθήκες. Εκαταγράφτηκεν στον Ύψωναν, στην Κοφίνου, κοντά στην Σκάλαν, κοντά στο Τρίκωμον, στο Λάπαθος, κοντά στην Χώραν, στον Πενταδάκτυλον, την Μύρτου, στον Κορματζίτην, Τζερύνεια, Άγιον Αντρόνικον, Γιαλούσαν λαλεί ο Meikle στην Flora of Cyprus. Φαίνεται ότι στα κατεχόμενα ευδόκιμα παραπάνω.

Διαθέτει θκυό κρομμυούθκια, των οποίων το μέγεθος μπορείτε να φανταστείται από το όνομαν της οικογένειας του.

Τον παλιόν τζαιρόν, οι Κυπραίοι (όπως τζαι οι Λιβανέζοι) εσυνάαν τους περιβόητους κονδύλους, εξερανίσκαν τους, ετρίφαν τους (μεν πααίννει ο νούς σας στα πονηρά), εκάμναν τους σκόνην τζαι ενεκατώναν 2 κουταλάκια του γλυκού για κάθε ποτήριν νερόν χογλαστόν μέσα στο οποίον έβρασεν κανέλλα τζαι τζίντζερ. Εκάμναν έτσι το σαλέπιν.

Το ζεστόν αυτόν παρασκέυασμαν, λαλεί η Κυριακή Ζανέττου στο βιβλίον της για τα φαρμακευτικά φυτά της Κύπρου, εθεωρήτουν τονωτικόν, εσυστήννετουν σε άτομα αδύνατα, καχεκτικά, τζαι σε άτομα που βρίσκονταν σε ανάρρωσην γιατί είναι ευκολοχώνευτον τζαι θρεπτικόν. Συστήννεται για:

– στυπτικόν για ευκοιλιότητες τζαι κατά της δυσεντερίας
– θερμαντικόν τζαι μαλακτικόν κατά του ξερόβηχα σε γρίπες τζαι κρυολογήματα
– αφροδισιακόν (πολλοί νομίζουν ότι είναι λόγω του σχήματος τζαι του ονόματος των κρομμυουθκιών του αλλά από ότι φαίνεται, είναι λόγω ντζίντζερ τζαι κανέλλας που το σαλέπιν άφτει τα γαίματα αυτού ή αυτής που θα το πιεί)
– είναι ευστόμαχον λόγω της βλέννας που περιέχει τζαι καλύπτει την επιφάνειαν του στομασιού τζαι βοηθά σε γαστρίτιδες, ακόμα τζαι σε έλκος στο στομάσιιν.

Το σαλέπιν λοιπόν συστήνεται ζεστόν για προβλήματα του αναπνευστικού τζαι του γαστροεντερικού συστήματος.

Άμαν δεν χωνεύκετε κανέναν, μπορείτε να πιείτε σαλέπιν να σας περάσει.

Μόνον που οι οφρύδες γίνουνται ολοέναν τζαι πιο σπάνιες λόγω της ανάπτυξης της γης τζαι κινδυνεύκουν να χαθούν που τον τόπον. Άμαν δεν χονεύκεται κανέναν λοιπόν ίσως να πιο οικολογικόν να επισκεφτείτε κανέναν ψυχολόγον.

Αν δεν πάτε τους ψυχ τζαι επιμένετε σε φυσικές συνταγές, υπάρχει μια λύση. Μόλις δείτε ταπέλλαν "Real Estates" , "Yiakoumis Development", ή "πωλείται κτήμα", φκάρτε όσες οφρύδες βλαστούν τζειμέσα χωρίς τύψεις. Έτσι τζαι αλλοιώς εν ποσπασμένες. Καταστρεφετε την βιοποικιλότηταν πριν να την καταστρεψουν άλλοι τζαι έχεται σαλέπιν με neutral οικολογικές επιπτώσεις. Πιείτε σαλέπιν τωρά πόσιει. Βοηθά στην χώνεψην.

20 σχόλια:

dokisisofi είπε...

Μια απορία¨: τί εννοείς όταν λες ότι
"είναι αφροδισιακό λόγω του σχήματος των κρομμυθκιών του"???????

Aceras Anthropophorum είπε...

Άμαν πάεις εδώ (http://guenther-blaich.de/weblibr.htm) τζαι δεις τες φωτογραφίες των κονδύλων (της πρώτης αλλά τζαι ιδίως των προς τα κάτω εικόνων) θα καταλάβεις που εταξίδεψεν η φαντασία του βοτανολόγου που ονόμασεν αυτήν την οικογένειαν φυτών Όρχεις.

Οι ιδέες των αθρώπων για το τί είναι αφροδισιακό είναι κάποτε παράξενες. Ότι μοιάζει με όρχυ, με πέος, με στρείδι ή με μύδι πολλές φορές εξαφανίστηκεν από την υφήλιον διότι πεύτουν πάνω του οι αθρώποι τζαι τρών το για να καυλώννουν. Οι ρινόκεροι κινδυνεύουν να εξαφανιστούν διότι οι αθρώποι νομίζουν ότι θα μαρκύνει τζαι θα σκλήρινει το ισσκλίκκιν τους άμαν κάμνουν σκόνη το τζέρρατον τζαι φαν το. Το ίδιον τζαι οι τιγρεις της Σιβηρίας (οι κινέζοι τρών τους όρχεις τους για να κάμνουν τα δικά τους προύντζενα).

Ελπίζω τωρά με το Viagra λλιάνει η πίεση πάνω σε αυτά τα υπό εξαφάνησην είδη. Ιδίως που το viagra είναι πραγματικά αποτελεσματικόν.

dokisisofi είπε...

"...θα καταλάβεις που εταξίδεψεν η φαντασία του βοτανολόγου που ονόμασεν αυτήν την οικογένειαν φυτών Όρχεις".
Γιατί, ντε και καλά,θα καταλάβω δηλαδή? Τούτος ο βοτανολόγος, επέτρεψέ μου, αλλά είναι διεστραμμένος. ΄
Α, παρεπιπτόντως, είπεν μου η γιαγιά μου ότι το αβρόσιηλλον λαλούν το έτσι διότι μυρίζει σαν το κάτουρο του σκύλλου.
Γεύση τώρα, δεν ξέρω..Να μας πεί ο άνευ-ορίων. :)
Η περιγραφή που μου έδωσε ταιριάζει γάντι στην εικόνα του ακέρας ανθρωποφόρουμ. Πάντως ακέρας, θα βάλω τα δυνατά μου και θα σου βρώ την κυπριακήν του ονομασία. Σου το υπόσχομαι!!! (είμαι από 100 χωρκά χωρκάτα)
Μήπως μπορείς να μου πείς πού ευδοκιμούν και δεν τα εξιμπαρρώσαν για να κτίσουν τα αίσχη τους?

dokisisofi είπε...

Λοιπόν άκου. Είπεν μου η γιαγιά μου για τον "Λαλά" (ο Λαλάς/του λαλά), που είναι το στέλεχος του πιο χοντρό, μεγαλώνει σε πιο άνυδρα μέρη (ενώ το αβρόσιηλλο σε ποταμούς) και είναι πιο ψηλό φυτό και πλατύφυλλο. Έχει τούντα αρτζιούθκια τα φκιορούθκια, και χρησιμοποιείτο από τους μάγους και τους Τούρκους κυρίως. Για τους μάγους, το έμαθα από μια γειτόνισσσα που κάτι ξέρει παραπάνω και θα την πιέσω. (πάιζει πελλόν για ευνόητους λόγους). Οι τουρκοκύπριοι γείτονες της γιαγιάς μου, , το αποξήραιναν και το έβαζαν πάνω στο πλιθαρένιο περιτοίχισμα της αυλής (τα εκρέμαζαν με κλωστή από μια σπόντα) για το μάτι. Το θυμάται η γιαγιά μου γιατί της έκανε εντύπωση που μεγάλωνε χωρίς νερό, χωρίς γλάστρα και χωρίς περιποίηση.
Μου μένει να ρωτήσω έναν άλλον παππού που του αρέσκει να περπατά στη φύση και να συνάει καππάριν και μανίταρους και αγρέλια κτλ...πρέπει να ξέρει τζιαι τούτος.

Aceras Anthropophorum είπε...

Για το αβρόσσιυλλον κοίτα δαμέ http://floraamorgina.blogspot.com/2007/06/urginea-maritima.html. Να μην συγχίζεται με την Orchis Colina ή την Orchis Sancta http://floraamorgina.blogspot.com/2007/07/orchis-sancta.html που την λαλούν στα χωρκά αρκοσσιυλλούιν.

Το aceras anthropophorum από τα λεγόμενα του τμήματος δασών δεν βλαστά πλέον (κοίταξε την επιγραφήν πάνω από το μπλογκ μου, δεν είναι μόνον λουβάνες). Ο Meikle αναφέρει ότι εντοπίστην κάποτε μεταξύ Ομόδους τζαι Λεμεσού κάπου κοντά στον Άγιον Θεράποντα (εθεάθην το 1859 απο τον Kotschy). Αν έρτω καμιάν φοράν στην Κύπρον Μάρτην εν να πάω προς αναζήτησην του. Τα άλλα είδη οφρύδων (τα οποία είναι παραπλήσια είδη) εν πιό κοινά τζαι τα βρίσκεις τον Μαρτην τζαι Απρίλην μόλις παρπατήσεις πας σε καυκάλλαν ή δάσος. Είναι όμως μικρά τζαι δεν τα θωρείς που την πρώτην. ΄Αμαν έβρεις ορχιδέαν κάπου είναι ένδειξη καλής ποιότητας του οικοσυστήματος. Επειδή ο ακέρας είναι σπάνιον φυτόν, δεν νομίζω να έχει όνομα στα κυπριακά. Ίσως να το λαλούν αδρωπούιν όπως λαλούν την Όρχις Σίμια που μοιάζει επίσεις με μορφήν ανθρωπίνου σώματος. Αν θέλουμεν να το βαφτίσουμεν κυπριακά κάμνοντας μετάφρασην το λατινικόν του όνομαν ίσως να έπρεπεν να το λαλούμεν "καύκαρος αδρωπούιν". Οι βοτανολόγοι εφκάλαν το aceras διότι δεν έχει τζιερρατούιν πας το φκιώρον του όπως οι άλλες ορχιδέες. Στην κυπριακήν ο έχων τζιέρρατα ονομάζεται τζερρατάς, ενώ ο μη έχων λέγεται καύκαρος. Όπως οι Κυπραίοι αυθόρμητα ονομάσαν αδρωπούιν άλλες ορχιδέες που μοιάζουν με αθρώπινον σώμαν, νομίζω ότι "καύκαρος αδρωπούιν" τερκάζει καλά με το aceras anthropophorum. Αν έβρεις παραδοσιακόν όνομαν τόσον το καλλύττερον. Έβρε το τζαι πέ μου το. Θα χαρώ.

dokisisofi είπε...

ααα...ειναι μικρό δηλαδή! χμμμ, οκ... ο λαλάς δεν παίζει δηλαδή.
πάντως εκίνησεν μου την περιέργειαν ο λαλάς να πω την αλήθεια, αν ξέρει κανένας κάποιον τουρκοκύπριον ας τον ρωτήσει να δούμε...
τζιαι αδρωπούιν είπα της και για τζέρρατα είπα της.. τίποτε!
Ο Κοτση το ονόμασε έτσι?


(θα πάθω όπως στην γαλάζια ορχιδέα στην ταινίαν "Adaptation" στο τέλος...θα πέσω σε τίποτα παραισθησιογόνα και θα μαστουρώνω Σαρακοστήν καιρό -τον Μάρτην είπες ότι βλαστά, έτσι?-)

Έλατο Χελιδόνι είπε...

Άρεσε μου η συζήτηση δαμέ περι φκιόρων. Τον τζιερρατά εννεν πεζεβέγκη που τον λαλούμε στα κυπριακά?

Τζιαι για να σχολιάσω τζιαι λίο στο θέμα, τα γιατροσόφκια κατα την γνώμη μου έχουν την ίδια δύναμη με τον Θεό, εν θέμα πίστης τζιαι αυτοπεποίθησης.

dokisisofi είπε...

pezevegkis einai o sineidita keratas. eite pou poula ti gineka tou eite pou tin moirazetai kai to anexetai. Einai mia leksi- kataloipo ton tapeinoseon ton Kiprion epi tourkokratias.

Yiota είπε...

san ton paschali diladi :)

pantvw poly endiaferon to keimeno gia ta fyta. den iksera oti exoyme kai melissoyles. telika h fysh mas ekplhttei diarkws!

Ανώνυμος είπε...

Είχα φτάσει και διάβασα το σχόλιο που έσβησες φίλε Aceras. Πρέπει να τα πήρε πολύ χοντρά ο καθηγητής...

Aceras Anthropophorum είπε...

Θεωρώ το μεγάλην αγένειαν κάποιος να κάμνει σαν τον κούκον που πάει τζαι γεννά τα αυκά του μες την γύστην άλλων πουλιών για να του ξιπουλιάζουν μούχτιν. Είναι για αυτόν που έσβησα έναν κείμενον που δεν έχει να κάμει τίποτε με το θέμαν του ποστ κάτω που το οποίον αναρτήθηκεν. Είναι κανονικόν σπάμ τζαι δεν το δέχουμαι. Διαφήμησην πάς τον τοίχον μου με δίχα άδειαν του ιδιοκτήτη δεν γίνεται, ιδίως που θέλω να αποφεύγω τα μικροπολιτικά των εκλογών στο μπλογκ. Έσιει άλλα μπλόγκς για τούτον.

stalamatia είπε...

Είπα και γω τι σίφουνας ήταν αυτός ο καθηγητής ? Βέβαια δεν διάβασα αυτά που έγραψε ήταν πολλά και εγώ αναρρώνω από μια ίωση και δεν είχα κουράγιο.Αλλά καλά έκανες ότι έκανες εντελώς αυθαίρετος ήταν.

Unknown είπε...

Ο κύριος Καθηγητής μου διέφυγε, αλλά δεν πειράζει. Τα περί σαλεπιού τώρα, μου εφέραν στο νου τον πατέρα μου που μνημόνευε κατά καιρούς τους σαλεπιτζίδες της Κύπρου μα και της Αλεξάνδρειας, μια φορά κι έναν καιρό.

Είναι ωραίο θερμαντικό για το χειμώνα, κάποτε υπήρχαν σαλεπιτζίδες και στην Ομόνοια από τα χάράματα, πουλάγανε ζεστό καυτο σαλέπι με κανελλα πασπαλισμένο, μοσχοβολούσε. Το πρόλαβα νέος στην Αθήνα δεν ξέρω πια αν κυκλοφορούν ακόμα οι πωλητές του.

Καλή χρονιά με την υγεία καλή, πάνω από όλα.

dokisisofi είπε...

Salepi poloun akoma sti Thessaloniki. Imoun prin 2 mines pano kai ekei stin Aristotelous itan enas kirios me to amaksoudin tou kai ta potirouthkia tou.

Aceras Anthropophorum είπε...

Μιαν τζαι είμαστιν στα ποτά, αϊράνιν πουλούν ακόμα στην Λάρνακα με τα καρροτσούθκια; Αθθημούμαι πρίν να φύω, τζιειαμαί στους ευκαλύπτους που είσιεν έναν παπουτσιήν με στήβες παπούτσια πας το παιζοδρόμιον, είσιεν τρεις αϊρανιτζήδες.

dokisisofi είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
Ανώνυμος είπε...

Το σαλέπιν είναι ουσιαστικά παράνομο ποτό αφού οι άγριες ορχιδέες ανήκουν στα αυστηρώς προστατευόμενα φυτά σύμφωνα με τη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ όπως έιναι γνωστό τα συγκεκριμένα φυτά λόγω της ιδιαίτερης διαδικασίας εξέλιξης που χρησιμοποιούν δεν μπορούν να καλλιεργηθούν. Αυτό σημαίνει ότι οι βολβοί των ορχιδέων που χρησιμοποιούνατι για τη παρασκευή του ποτού προέρχονται αποκλειστικά από τη φύση.

Καλό είναι να μην προωθήται, έστω και έμμεσα, η κατανάλωση του συγκεκριμένου ποτού αφού για τη παρασκευή του ουσιαστικά τελείται ένα οικολογικό έγκλημα.

Ευτυχώς στη Κύπρο έχει ουσιαστικά εκλείψη η παραγωγή του ποτού, αλλά σε χώρες όπως η Ελλάδα και Τουρκία ακόμα παράγεται προκαλώντας ανεπανόρθωτη καταστρτοφή για το φυσικό περιβάλλον.

Για το aceras anthropophoroum να πω ότι το φυτό πέραν από την αναφορά του Kotschy του 1865 για ανέυρεση του μεταξύ των χωριών Αγ. Θεράπων και Ομόδους, υπάρχει και η αναφορά του Wood για ανεύρεση του το 1985 στην ίδια περιοχή ενώ το 1999 ανευρέθηκε και από τον Smitak κοντά στη Τριμίκλινη.

Για τους φίλους των ορχιδέων της Κύπρου (και όχι μόνο) να προτείνω το πολύ καλό βιβλίο του C.A.J. Kreutz ''The orchids of Cyprus''. Μπορείται να το παραγγείλεται από τον ίδιο τον συγγραφέα στη διεύθυνση www.kreutz.info

Unknown είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
Ανώνυμος είπε...

Είδα σαλέπι στη Γιόλου (χωριό επαρχίας Πάφου) και επίσης στο ίδιο χωριο εντόπισα ένα φυτο που μοιάζει με aceras anthropophorum μόνο που ήταν μωβ. Δεν ξέρω αν πιάνεται!

Aceras Anthropophorum είπε...

Θα πρόκειται μάλλον για την Barlia robertiana ή Himantoglossum Robertianum

http://www.google.ch/search?q=Himantoglossum+robertianum&hl=fr&client=safari&rls=en&prmd=ivns&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ei=lHr7TerDC5CaOqzE_aAE&ved=0CD0QsAQ&biw=1436&bih=768

Το σαλέπι σίουρα θα βλαστά γύρω που την Γιόλου